پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

ما درکشور درگیر نگاه ایدئولوژیک دولت به جامعه، سیاست و فرهنگ می‌باشیم. در نگاه ایدئولوژیک مشکلات به‌راحتی قابل حل‌اند؛ به نحوی که باید با دشمن جنگید و با بیگانه مقابله کرد؛ راه دیگری هم نیست. اکنون نوع نگاه همین است که در خارج از مرز‌ها دشمن و در داخل بیگانه تلقی‌کردن طیف‌های زیادی از مردم. دولتی که با گفتمان ایدئولوژیک روی کار می‌آید درکی از مشکلات ندارد؛ مثلا می‌گوییم نرخ دلار بالاست، می‌گوید پایینش می‌آوریم و هیچ راهکاری نمی‌دهد. می‌گوییم اختلاس شده است، می‌گوید کار دشمن است و از این دست حرف‌ها. برای حل مشکلات هم راه‌حل ویژه‌ای ارائه نمی‌دهد و روزبه‌روز مشکلات هم افزوده می‌شود و مردم فقیرتر.

فرشاد مومنی، اقتصاددان و رئیس موسسه دین و اقتصاد در نشست دانایی و توسعه و رونمایی از کتاب اندیشه بی‌خانمان می‌گوید که در واقع همه چیز در جامعه ما دفرمه و از ریخت افتاده است. حال سوال این است که چرا چنین اتفاقی رخ داده است. پاسخ مشخص است، زیرا این امر در کادر نظام حیات جمعی دیده نشده یا نخواسته که دیده بشود. در چنین شرایطی سیاستگذاری اقتصادی ما شبیه انتخابات برگزار کردن ما می‌شود. به همبن دلیل رضاقلی دغدغه دارد که چرا این علوم کارکرد ندارند. این به این معنا نیست که اصحاب علم درک ندارند که چه اتفاقی رخ داده است بلکه آنچنان هویت جمعی پیدا نمی‌کند که اثربخشی داشته باشد. اگر حکومت بخواهد رابطه خود با مردم را در استاندارد ۲۷۰ سال پیش نگه دارد نمی‌توان دانش‌بنیان شد، این را رضاقلی در کتاب سراب گرایی صنعتی در جامعه قبایلی ایران و ضرورت در مرکزیت قرار گرفتن علم و فناوری در توسعه، بیان کرده بود. دوستانی که به نسل من می‌گویند که تو هم آن زمان انقلاب بودی پس باید عذرخواهی کنید به آن‌ها توصیه می‌کنم که کتاب تاریخ بی خردی خانم باربارا تاکمن را بخوانند. در این کتاب، پنج نفطه عطف تاریخ بشر را بررسی کرده و تصریح دارد که عادی‌ترین انسان‌های تاریخ، واقعیت را درک می‌کردند، اما در ساختار قدرت حاکمان موضوعات دم دستی ساده را درک نکرده بودند. فردی عذرخواهی بکند با نکند بیشتر سطح فهم خود را از پدیده انقلاب اجتماعی منعکس می‌کند. ضمن اینکه گره‌ای هم با عذرخواهی من باز نمی‌شود. شبیه موضوعی که در مورد انقلاب مطرح می‌شود در مورد توسعه هم مطرح می‌شود. همچنانکه برخی به صراحت اعلام می‌کنند که میلی به توسعه ندارند. حیاتی‌ترین مسائل هم تا زمانی که هویت جمعی در کشور پیدا نکنند نمی‌توانند در مسیر اعتلا قرار گیرند. مساله توسعه یک مساله اجتناب‌ناپذیر است و اگر به صورت فعال و خلاق با توسعه روبرو نشویم در نتیجه سیلی خواهیم خورد. از ربع پایانی قرن بیستم کشور‌ها وارد یک مدار جدید به نام عصر دانایی شدند و انقلاب دانایی و اقتصاد مبتنی بر دانایی به مثابه یک شیوه تولید و همزمان به مثابه یک نظام حیات جمعی باید مورد توجه قرار بگیرد. کشور‌های در حال توسعه در موج اول انقلاب صنعتی فکر می‌کردند که صنعتی شدن یک امر انتزاعی بوده و صرفا با جابجایی ماشین‌آلات محقق می‌شود برای همین بر این باور بودند که دیگران ماشین‌آلات صنعتی تولید کردند و ما خریداری کرده و صنعتی می‌شویم. این در حالی است که صنعتی شدن باید در کادر نظام حیات جمعی دیده شود و تغییرات اجباری متناسب در ساخت سیاسی و اجتماعی و نظام آموزشی و ... لحاظ شود، اما، چون این نکات لحاظ نشد، جوامع به ابن روز افتادند به ترتیبی که الان حسرت دوران پیشاصنعتی را می‌خورند. یعنی گرفتاری‌ها چندین برابر شده و توانمندی پیشین را از دست دادند. این نوع طرز تفکر بود که باعث شد در بیست سال تورم کشور، سه هزار و نود درصد و نقدینگی ده هزار و دویست و پنجاه درصد رشد کند. وقتی ماجرای توسعه گره خورد باید روی دو جا متمرکز شد یکی اعتبار علمی جهت‌گیری‌های سیاستی و فرایند‌های تصمیم‌گیری و تخصیص منابع و دیگری نظام توزیع منافع. دقیق توضیح دهم که چطور به جای علم در فرایند سیاست‌گذاری و تخصیص منابع از شبه علم استفاده می‌کنند و گنجشک را رنگ می‌کنند و جای چیز دیگری قالب می‌کنند. این چه جور علمی است که یک بسته سیاستی معین در طی بالغ بر سه دهه گذشته در دستور کار نظام تصمیم‌گیری کشور قرار داشته است، اما به هیچ کدام از اهداف اعلام کرده نرسیده است و هزاران تخریب و فساد و به هم ریختگی و وابستگی ذلت‌بار و نابرابری ناهنجار را پدید آورده آما همچنان در دستور کار است و با بزک کردن جلو می‌رود. در دستکاری واقعیت و جا زدن شبه علم و دروغ و کلک و پنهان کاری واویلایی درست کردند. شما حساب کنید که در این کشور سه چهار سال است که سالنامه آماری را منتشر نمی‌کنند. نزدیک سی سال است که روند تحولات سهم مربوط به ارزش آفرینی واسطه‌گریی مالی را حذف کردند تا سلطه ربا را پنهان کنند در حالیکه ده متغیر کنترلی دیگر وجود دارد که با آن می‌توان موضوع را متوجه شد.

عباس عبدی معتقد است که ️فقدان انسجام، به‌ویژه در سطح سه قوه، روشن است. علت این است که مبنای شکل‌گیری انسجام پایدار؛ گفت‌وگو و تفاهم است، برای آن نیز باید متکی به برنامه و منطق و روحیه مدارا و به رسمیت شناختن دیگری بود که همه این ویژگی‌ها مفقود است و امکان انسجام را سلب می‌کند. ️آنان که در دولت روحانی برای دلار ۷۴۰۰ تومان و گوشت ۵۰ هزار تومان نوحه‌خوانی می‌کردند تا اشک مردم را درآورند، ولی امروز برای دلار ۵۹ هزار تومان و‌ گوشت ۶۵۰ هزار تومان سکوت می‌کنند، یعنی سقوط آزاد اخلاقی کرده‌اند.

استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی می‌گوید: وقتی که تورم از حدود متعارف فراتر می‌رود و طولانی‌تر می‌شود، اساس جامعه را تهدید می‌کند؛ بنابراین باید به تعیین کننده‌های اصلی قدرت گفت که بدانند دارند گور خود را در درجه اول می‌کنند. چرا که بخش‌های وسیعی از مردم زجر و فقر و فلاکت را تجربه می‌کنند و ستون فقرات جامعه به لرزه در می‌آید.

موضوع ارایه آمارهای شفاف در اقتصاد به اندازه‌ای اهمیت دارد که می‌تواند سرنوشت کلی اقتصاد کشورها را تحت‌الشعاع قرار دهد. در جامعه ایرانی وقتی عدد و رقم اعلام می‌شود و مردم حس تورم بالاتری را دارند، نشان‌دهنده آن است که شاخص‌ها نزولی شده‌اند. وقتی دولت اعداد و ارقام کاهشی را اعلام می‌کند، اما مردم احساس می‌کنند که وضعیت تورم بحرانی‌تر شده است، اتفاقی که می‌افتد آن است که اعتماد مردم به شاخص‌های اقتصادی و آمار‌هایی که نهاد‌های مسوول ارایه می‌کنند، کاهش پیدا می‌کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با انتقاد از بیان عبارت مردمی‌سازی اقتصاد گفت: مردمی‌سازی اقتصاد اصطلاح نامفهومی است و در هیچ کجا تعریف مشخصی از آن وجود ندارد زیرا این مردم هستند که در اقتصاد فعالیت دارند و تولید می‌کنند و خرید و فروش انجام می‌دهند.

کارشناس اقتصادی، با بیان اینکه، انباشت مؤثر سرمایه پیش‌شرط قطعی لازم برای توسعة اقتصادی است، تاکید کرد، سیاست غلط کاهش مداوم ارزش پول ملّی، تولید ملّی را فلج کرده و آب به آسیاب دلالان ریخته است.

عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان گفت: تیم اقتصادی دولت متأسفانه درگیر زد و بندهای سیاسی است و با عزل و نصب‌ها و تغییراتی هم که صورت داد نتوانست سمت و سوی مناسبی به وجود آورد.این فعال سیاسی که در شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان نیز حضور دارد با توجه به عملکرد ضعیف فراکسیون امید دورنمای روشنی برای جریان متبوعش در انتخابات ۹۸ ترسیم نمی‌کند و می‌گوید: تاکید برای ارائه فهرست جداگانه اصلاح طلبان در انتخابات برای آن است که به مردم بگوییم این فهرست حداکثری اصلاح طلبان است؛ انتخابات ۹۴ پیروزی چشم گیری داشتیم اما پتانسیل حداقلی، اثر خود را در عملکرد اصلاح طلبان به جا گذاشت.

کاهش ارزش پول ملی همگام با تورم در اقتصاد ایران پدیده‌ای است که از اوایل سال ۱۳۹۷ بر اقتصاد ایران سیطره پیدا کرد که به اعتقاد یک اقتصاددان، وابستگی صرف به صادرات نفت برای تأمین ارز کشور باعث افزایش تورم و در نتیجه کاهش ارزش پول ملی در اقتصاد کشور شده است.

رئیس مرکز تجارت جهانی ایران گفت: با نزدیک شدن به روزهای آخر بهمن و آغاز ماه اسفند، متأسفانه نرخ "دلار و سکّه" باز هم سیر صعودی به خود گرفته و ظرف چند روز "دلار" حدوداً ۲۰۰۰ تومان و "سکّه" نیز تقریباً یک میلیون تومان افزایش قیمت داشته است.

علی اکبر صالحی در گفتگویی مدعی شد، وضعیت فعلی اقتصاد و رشد قیمت ارز عمدتا ناشی از فشارهای خارجی است، ولی بررسی سوابق عملکرد مسئولان و اظهارات کارشناسان خلاف این ادعا را ثابت می کند.

شاهمرادی گفت: همه وزرا در مشکلات ایجاد شده دخیل بوده اند اما در شرایط کنونی خود را عقب می کشند و نمی خواهند جوابگوی تنش های ایجاد شده در بازار باشند.شاهمرادی در رابطه تبعات وزیرنداشتن برخی وزارتخانه‌های اقتصادی مانند وزارت اقتصاد و کار نیز به «نود اقتصادی» گفت: همه وزرا در مشکلات ایجاد شده دخیل بوده‌اند اما در شرایط کنونی خود را عقب می کشند و نمی‌خواهند جوابگوی تنش‌های ایجاد شده در بازار باشند.

ارتباط بین مسائل سیاسی و امور اقتصادی از آن‌دسته پیش‌فرض‌هایی است که جریان رخدادهای اخیر اقتصادی در کشور آن را تایید می‌کند؛ مساله‌ای که در این بین خیلی ضروری به نظر می‌رسد دخالت فعالانه دولت و بانک مرکزی در شرایط فعلی است.این استاد دانشگاه در ادامه با بیان این‌که مسائل سیاسی باعث ایجاد ناامیدی‌هایی در فضای روانی فعالان اقتصادی خواهد شد، ادامه داد: نگرانی‌ها و نااطمینانی‌ها در بازار می‌تواند جلوی برنامه‌ریزی‌های خلاقانه را بگیرد به نحوی که همین ابهام در بازار باعث خواهد شد رشد و توسعه اقتصادی کند شود و برعکس خروج سرمایه اتفاق بیفتد.

رئیس کمیسون برنامه و بودجه و نماینده اصلاح‌طلب در صفحه اینستاگرام خود نوشت: شک ندارم بانک مرکزی و سیستم بانکی و برخی از ارکان دولت تعمدا ماموریت در خراب‌تر شدن اوضاع و اذیت کردن مردم دارند.

در شرایطی که به علت قصور یا تقصیرات سیف در بحران ارزی اخیر، احتمال انتصاب او به عنوان سفیر ایران در استرالیا و خروجش از کشور صفر شده، به ناگاه حسن روحانی او را به عنوان مشاور خود برمی‌گزیند. سؤال مهمی که وجود دارد این است که اگر سیف توانمندی مفیدی در زمینه بانکداری داشت، او را از ریاست بانک مرکزی برکنار نمی‌کردند. بنابراین فقط یک دلیل می‌توان برای انتصاب سیف پیدا کرد: بالا بردن هزینه بازداشت او. آیا قوه قضائیه در برابر این گونه اقدامات، کوتاه می‌آید؟

بهمن آرمان استاد دانشگاه و اقتصاددان در خصوص طرح افزایش حقوق کارمندان در بسته حمایتی دولت گفت: مفروض بر این‌که حقوق کارمندان دولت هم افزایش یابد این عملکرد نتیجه‌ای جز افزایش تقاضا به همراه نخواهد داشت

دلار باز هم صعودی شد و رکورد ٥٢٥٠ را شکست. بازار ارز درحالی نخستین روز هفته را با قیمت‌های صعودی آغاز کرد که کارشناسان تقاضای ایجادشده را کاذب و غیرواقعی می‌دانند.

در شرایطی که قیمت نفت در فاصله سال های 2007 تا 2014، اغلب در محدوده نزدیک به صد دلار قرار داشت، به نظر می‌رسید پیشنهاد چینی‌ها برای دو طرف مناسب است. وقتی که قیمت نفت در ژانویه 2016 به حدود 30 دلار رسید، اوضاع برای ونزوئلایی‌ها بسیار سخت شد. آنها برای بازپرداخت وام‌های خود، مجبور بودند دو برابر نفت به چین تحویل دهند.

استاد دانشگاه الزهرا افزود: متاسفانه ما در یک جامعه با اولویت منافع مردم زندگی نمی کنیم و اقتصاد ایران پر از روابط و زدوبندها و رانت‌های مختلف است و تا زمانی که شرایط به همین روال جلو برود هیچگاه نمی‌توانیم فقر مطلق را ریشه کن کنیم.

وقتی رکود طولانی مدت می شود، کنترل آن هم برای دولت سخت خواهد شد و به تبع مجددا تورم را به بار خواهد آورد.